Трамп инсистира НАТО сојузниците да инвестираат 5% од БДП за одбрана
06 јуни 2025
• од Гоце Кически
Американскиот претседател Доналд Трамп инсистира дека сојузниците на САД во НАТО треба да вложат најмалку 5% од својот БДП во одбраната, за Америка да може да се фокусира на безбедносни приоритети на други места, особено во Индо-Пацификот и на своите граници.
Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во четвртокот изјави дека повеќето сојузници веќе ја поддржале оваа американска иницијатива и се подготвени да ги зголемат своите трошоци за одбрана.
„Постои широка поддршка“, рече Руте пред новинарите по состанокот на министрите за одбрана на НАТО во седиштето на алијансата во Брисел.
„Навистина сме блиску“, додаде тој, нагласувајќи дека има „целосна доверба дека ќе стигнеме таму“ до следниот самит на НАТО за три недели.
Европските сојузници и Канада веќе значително ги зголемија инвестициите во своите вооружени сили и набавки на оружје и муниција, откако Русија ја започна својата целосна инвазија врз Украина во 2022 година.
Сепак, некои сојузници се двоумат околу американските барања да инвестираат 5% од БДП – 3.5% за основни воени трошоци и 1.5% за патишта, мостови, аеродроми и пристаништа потребни за побрзо распоредување на армиите.
Тешкотии во исполнувањето на целта
Во 2023 година, кога војната во Украина влезе во втората година, лидерите на НАТО се согласија да трошат најмалку 2% од БДП за национални одбранбени буџети. Досега, 22 од 32-те земји-членки го исполнуваат тој праг, додека другите сè уште се борат да стигнат до него.
Трамп и неговите сојузници во НАТО најверојатно ќе ја поддржат новата цел на самитот во Хаг на 24-25 јуни.
Трамп постојано истакнува дека сојузниците мора да трошат 5% од БДП, за Америка да се насочи кон други безбедносни приоритети. Тој доби важно влијание врз другите земји-членки со тоа што ја доведе во прашање американската посветеност да ги брани оние кои трошат премалку.
Новата цел ќе бара зголемување од 1.5% во споредба со сегашната цел од 2% за одбранбени буџети, со што сите 32 држави би вложувале еднаков процент од својот БДП.
Иако САД се убедливо најголемиот трошач во НАТО, според најновите податоци на алијансата, американските трошоци во 2024 година се проценуваат на 3.19% од БДП, што е пад од 3.68% пред една деценија – единствено САД имаат намалување од 2014 година.
Иако новите бројки вкупно прават 5%, вклучувањето на подобрувањата во цивилната инфраструктура значајно ја менува основата врз која НАТО традиционално ги смета трошоците за одбрана.
Лидерството на САД во НАТО
Американскиот секретар за одбрана, Пит Хегсет, изјави дека Трамп „го спаси НАТО“.
„Европските сојузници денес кажаа: ‘Ве слушаме. Сите треба да вложиме повеќе. Ви благодариме, претседателе Трамп, што го разбудивте НАТО’“, рече Хегсет.
Дополнителното финансирање ќе биде потребно и ако администрацијата на Трамп објави намалување на американските сили во Европа, каде моментално се базирани околу 84.000 американски војници, оставајќи ги европските сојузници да пополнат евентуални безбедносни празнини.
Хегсет не наведе конкретни детали за потенцијалното прераспоредување, но изјави: „Америка не може да биде насекаде цело време, ниту треба да биде, затоа ќе го правиме тоа заедно со сојузниците.“
На состанокот, министрите ја одобрија и набавката на приоритетно оружје и опрема за подобрување на одбраната на Европа, Арктикот и Северниот Атлантик. Новите „способносни цели“ предвидуваат набавки на противвоздушна одбрана, далекусежни ракети, артилерија, муниција, беспилотни летала и логистички ресурси.
Конкретните планови се класифицирани, но се засноваат на план од 2023 година – најголемата реорганизација на НАТО од Студената војна наваму, со цел заштита од Русија или друг голем противник.
Под тие планови, НАТО ќе се стреми да има до 300.000 војници подготвени да се префрлат на источниот фронт за 30 дена, иако експертите предупредуваат дека ќе биде тешко да се соберат тие бројки.
Последни вести
Трамп инсистира НАТО сојузниците да инвестираат 5% од БДП за одбрана
06 јуни 2025
• од Гоце Кически
Американскиот претседател Доналд Трамп инсистира дека сојузниците на САД во НАТО треба да вложат најмалку 5% од својот БДП во одбраната, за Америка да може да се фокусира на безбедносни приоритети на други места, особено во Индо-Пацификот и на своите граници.
Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во четвртокот изјави дека повеќето сојузници веќе ја поддржале оваа американска иницијатива и се подготвени да ги зголемат своите трошоци за одбрана.
„Постои широка поддршка“, рече Руте пред новинарите по состанокот на министрите за одбрана на НАТО во седиштето на алијансата во Брисел.
„Навистина сме блиску“, додаде тој, нагласувајќи дека има „целосна доверба дека ќе стигнеме таму“ до следниот самит на НАТО за три недели.
Европските сојузници и Канада веќе значително ги зголемија инвестициите во своите вооружени сили и набавки на оружје и муниција, откако Русија ја започна својата целосна инвазија врз Украина во 2022 година.
Сепак, некои сојузници се двоумат околу американските барања да инвестираат 5% од БДП – 3.5% за основни воени трошоци и 1.5% за патишта, мостови, аеродроми и пристаништа потребни за побрзо распоредување на армиите.
Тешкотии во исполнувањето на целта
Во 2023 година, кога војната во Украина влезе во втората година, лидерите на НАТО се согласија да трошат најмалку 2% од БДП за национални одбранбени буџети. Досега, 22 од 32-те земји-членки го исполнуваат тој праг, додека другите сè уште се борат да стигнат до него.
Трамп и неговите сојузници во НАТО најверојатно ќе ја поддржат новата цел на самитот во Хаг на 24-25 јуни.
Трамп постојано истакнува дека сојузниците мора да трошат 5% од БДП, за Америка да се насочи кон други безбедносни приоритети. Тој доби важно влијание врз другите земји-членки со тоа што ја доведе во прашање американската посветеност да ги брани оние кои трошат премалку.
Новата цел ќе бара зголемување од 1.5% во споредба со сегашната цел од 2% за одбранбени буџети, со што сите 32 држави би вложувале еднаков процент од својот БДП.
Иако САД се убедливо најголемиот трошач во НАТО, според најновите податоци на алијансата, американските трошоци во 2024 година се проценуваат на 3.19% од БДП, што е пад од 3.68% пред една деценија – единствено САД имаат намалување од 2014 година.
Иако новите бројки вкупно прават 5%, вклучувањето на подобрувањата во цивилната инфраструктура значајно ја менува основата врз која НАТО традиционално ги смета трошоците за одбрана.
Лидерството на САД во НАТО
Американскиот секретар за одбрана, Пит Хегсет, изјави дека Трамп „го спаси НАТО“.
„Европските сојузници денес кажаа: ‘Ве слушаме. Сите треба да вложиме повеќе. Ви благодариме, претседателе Трамп, што го разбудивте НАТО’“, рече Хегсет.
Дополнителното финансирање ќе биде потребно и ако администрацијата на Трамп објави намалување на американските сили во Европа, каде моментално се базирани околу 84.000 американски војници, оставајќи ги европските сојузници да пополнат евентуални безбедносни празнини.
Хегсет не наведе конкретни детали за потенцијалното прераспоредување, но изјави: „Америка не може да биде насекаде цело време, ниту треба да биде, затоа ќе го правиме тоа заедно со сојузниците.“
На состанокот, министрите ја одобрија и набавката на приоритетно оружје и опрема за подобрување на одбраната на Европа, Арктикот и Северниот Атлантик. Новите „способносни цели“ предвидуваат набавки на противвоздушна одбрана, далекусежни ракети, артилерија, муниција, беспилотни летала и логистички ресурси.
Конкретните планови се класифицирани, но се засноваат на план од 2023 година – најголемата реорганизација на НАТО од Студената војна наваму, со цел заштита од Русија или друг голем противник.
Под тие планови, НАТО ќе се стреми да има до 300.000 војници подготвени да се префрлат на источниот фронт за 30 дена, иако експертите предупредуваат дека ќе биде тешко да се соберат тие бројки.
Последни вести
Трамп инсистира НАТО сојузниците да инвестираат 5% од БДП за одбрана
06 јуни 2025
• од Гоце Кически
Американскиот претседател Доналд Трамп инсистира дека сојузниците на САД во НАТО треба да вложат најмалку 5% од својот БДП во одбраната, за Америка да може да се фокусира на безбедносни приоритети на други места, особено во Индо-Пацификот и на своите граници.
Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во четвртокот изјави дека повеќето сојузници веќе ја поддржале оваа американска иницијатива и се подготвени да ги зголемат своите трошоци за одбрана.
„Постои широка поддршка“, рече Руте пред новинарите по состанокот на министрите за одбрана на НАТО во седиштето на алијансата во Брисел.
„Навистина сме блиску“, додаде тој, нагласувајќи дека има „целосна доверба дека ќе стигнеме таму“ до следниот самит на НАТО за три недели.
Европските сојузници и Канада веќе значително ги зголемија инвестициите во своите вооружени сили и набавки на оружје и муниција, откако Русија ја започна својата целосна инвазија врз Украина во 2022 година.
Сепак, некои сојузници се двоумат околу американските барања да инвестираат 5% од БДП – 3.5% за основни воени трошоци и 1.5% за патишта, мостови, аеродроми и пристаништа потребни за побрзо распоредување на армиите.
Тешкотии во исполнувањето на целта
Во 2023 година, кога војната во Украина влезе во втората година, лидерите на НАТО се согласија да трошат најмалку 2% од БДП за национални одбранбени буџети. Досега, 22 од 32-те земји-членки го исполнуваат тој праг, додека другите сè уште се борат да стигнат до него.
Трамп и неговите сојузници во НАТО најверојатно ќе ја поддржат новата цел на самитот во Хаг на 24-25 јуни.
Трамп постојано истакнува дека сојузниците мора да трошат 5% од БДП, за Америка да се насочи кон други безбедносни приоритети. Тој доби важно влијание врз другите земји-членки со тоа што ја доведе во прашање американската посветеност да ги брани оние кои трошат премалку.
Новата цел ќе бара зголемување од 1.5% во споредба со сегашната цел од 2% за одбранбени буџети, со што сите 32 држави би вложувале еднаков процент од својот БДП.
Иако САД се убедливо најголемиот трошач во НАТО, според најновите податоци на алијансата, американските трошоци во 2024 година се проценуваат на 3.19% од БДП, што е пад од 3.68% пред една деценија – единствено САД имаат намалување од 2014 година.
Иако новите бројки вкупно прават 5%, вклучувањето на подобрувањата во цивилната инфраструктура значајно ја менува основата врз која НАТО традиционално ги смета трошоците за одбрана.
Лидерството на САД во НАТО
Американскиот секретар за одбрана, Пит Хегсет, изјави дека Трамп „го спаси НАТО“.
„Европските сојузници денес кажаа: ‘Ве слушаме. Сите треба да вложиме повеќе. Ви благодариме, претседателе Трамп, што го разбудивте НАТО’“, рече Хегсет.
Дополнителното финансирање ќе биде потребно и ако администрацијата на Трамп објави намалување на американските сили во Европа, каде моментално се базирани околу 84.000 американски војници, оставајќи ги европските сојузници да пополнат евентуални безбедносни празнини.
Хегсет не наведе конкретни детали за потенцијалното прераспоредување, но изјави: „Америка не може да биде насекаде цело време, ниту треба да биде, затоа ќе го правиме тоа заедно со сојузниците.“
На состанокот, министрите ја одобрија и набавката на приоритетно оружје и опрема за подобрување на одбраната на Европа, Арктикот и Северниот Атлантик. Новите „способносни цели“ предвидуваат набавки на противвоздушна одбрана, далекусежни ракети, артилерија, муниција, беспилотни летала и логистички ресурси.
Конкретните планови се класифицирани, но се засноваат на план од 2023 година – најголемата реорганизација на НАТО од Студената војна наваму, со цел заштита од Русија или друг голем противник.
Под тие планови, НАТО ќе се стреми да има до 300.000 војници подготвени да се префрлат на источниот фронт за 30 дена, иако експертите предупредуваат дека ќе биде тешко да се соберат тие бројки.