18 септември 2025
• од Тодор Вангелов
Русија ги применува истите принципи за „перење на мозокот“ на украинските деца како и во развојот на својот воено-индустриски комплекс, изјавија украински официјални лица за Euronews, повикувајќи се на најновиот извештај на Истражувачката лабораторија за хуманитарни прашања (HRL) при Јејл Универзитетот.
Истражувањето на тимот на Јејл HRL докажува дека Русија користи „индустриски пристап“ за систематска индоктринација на депортираните украински деца, велат извори од Украина.
„Пристапот на Русија кон перење на мозокот на украинските деца е идентичен со нејзиниот пристап кон развојот на воено-индустрискиот комплекс,“ изјавил извор запознаен со истрагата, кој инсистирал на анонимност.
Извештајот на HRL открива дека од февруари 2022 година украинските деца, насилно депортирани од руските сили, биле одведени во најмалку 210 установи во Русија и на привремено окупираните територии на Украина. Но, и Јејл и украинските власти предупредуваат дека реалната бројка е уште повисока, бидејќи често е невозможно да се следи движењето на децата во Русија.
Русија намерно ги меша украинските и руските деца во институциите, објаснуваат истражувачите. Во некои оддалечени региони, на пример, има пет украински деца меѓу 25 или 100 руски.
Голем дел од децата минуваат низ процеси на индоктринација и милитаризација. Во „Севернокавкаскиот детски центар Промена“ во Краснодарскиот крај, под раководство на руското Министерство за образование, децата биле подложени на воена обука и запознавање со развој на опрема за руската армија.
Центарот има шест програми за деца од цела Русија и од окупираните украински територии, а е дел од повеќе од половина од 210-те установи директно управувани од руската влада.
Во јули 2023 година, во близина на Москва е отворен „Центар Снегири за млади патриоти“, сместен во комплекс што припаѓа на Претседателската администрација на Русија. Негова експлицитна цел е „преобразување“ на украинските деца. Последната група украински деца пристигнала таму во јули годинава.
На социјалните мрежи се појавија фотографии на кои деца во камповите се прикажани во „водови“, со оружје, гас-маски и тактичка опрема.
Украински официјални лица предупредуваат дека децата кои одбиваат да се приклучат на воената обука се казнувани – со тепање, заклучување во подруми и закани дека ќе бидат пратени во психијатриски болници.
Во привремено окупираните територии на Украина, родителите се соочуваат со закани дека ќе им бидат одземени децата ако тие не се „однесуваат како примерни Руси“ во училиштата.
„Постојат безброј случаи каде што украинските родители се лишени од родителски права, а нивните деца се одземени,“ вели извор за Euronews.
Киев инсистира дека враќањето на депортираните деца е црвена линија и мора да биде дел од секое потенцијално мировно решение. Украина во јуни ѝ предаде на руската делегација во Истанбул список со над 300 деца, но Москва сè уште нема одговорено.
„Киднапирањето деца е морално болна постапка. Никој на Запад не смета дека тоа е прифатливо. Затоа, оваа војна не е само за територија, туку и за нашите луѓе,“ објаснува извор од украинските власти.
Според него, доколку по завршување на војната украинските деца, цивилни заложници и воени заробеници останат во Русија, тоа „ќе биде отворена рана која нема да донесе мир“.
Истражувањето на HRL документира и случаи кога деца биле одвоени од своите родители во фронталните региони уште на почетокот на инвазијата во 2022 година, како и оние што биле одземени во т.н. „филтрациски кампови“ околу Мариупол.
Враќањето на децата зависи од возраста. Кај тинејџерите процесот е нешто поедноставен, бидејќи тие имаат свест и сеќавање за нивната припадност. Но кај малите деца, особено кај оние под три години, ситуацијата е многу потешка – тие не паметат ништо, а често веќе изгледаат различно, што дополнително ја комплицира нивната идентификација.
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден