03 август 2025
• од Станча Јаќимовски
Европскиот ден на сеќавање на холокаустот на Ромите, Европската комисија издаде заедничка изјава во која изразува силна посветеност на зачувување на сеќавањето на жртвите и справување со сите форми на негирање и искривување на овој трагичен дел од историјата.
Во изјавата, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, извршната потпретседателка за социјални права Роксана Минзату и еврокомесарката за еднаквост Хаџа Лабиб истакнуваат дека и денес, 81 година подоцна, продолжуваат да оддаваат почит на 4.300 деца, жени и мажи Роми и Синти, кои на 2 август 1944 година беа убиени во гасните комори на нацистичкиот логор Аушвиц-Биркенау.
„Овој ден е посветен на сите 500.000 Роми убиени за време на холокаустот – геноцид кој ги одзеде животите на милиони луѓе и остави длабоки рани врз ромските семејства, заедници и култури низ цела Европа,“ се вели во соопштението.
Оваа година се одбележува и десетгодишнината од официјалното признавање на 2 август како Европски ден на сеќавање на холокаустот на Ромите, чекор кој, според изјавата, има суштинско значење за борбата против дискриминацијата и историската неправда.
„Недвосмислено ја потврдуваме нашата посветеност да го почитуваме сеќавањето на жртвите Роми и Синти и да осигуриме дека нивното страдање никогаш нема да биде заборавено, занемарено или намалено. Застануваме обединети во одбрана на човечкото достоинство, прифаќање на различноста и борбата против омразата,“ додаваат високите претставнички на ЕУ.
Во изјавата се нагласува и потребата од едукација и историска свест, како дел од напорите на ЕУ да се спречат идни облици на дискриминација и негирање, особено во време кога ромските заедници и понатаму се соочуваат со сериозни закани и маргинализација низ Европа.
Со оваа порака, Европската унија ја повтори својата заложба за помнење, правда и еднаквост, со цел да се обезбеди дека ваквите трагедии никогаш повеќе нема да се повторат.