12 октомври 2025
• од Станча Јаќимовски
Проектот „Избирам Бугарија“ претставува не само прва конкретна мерка во вистинската насока, туку и вистински тест за политичката волја на институциите. Новата програма, која ја спроведува Министерството за труд и социјална политика на Република Бугарија, има за цел да го поттикне враќањето на Бугарите од странство преку реални финансиски и социјални стимули. Успехот, сепак, ќе зависи од тоа дали државата ќе успее да изгради доверба и долгорочна визија за иднината.
Проектот „Избирам Бугарија – Компонента 1“, финансиран преку програмата „Развој на човечките ресурси (2021–2027)“ со средства од Европскиот социјален фонд+, има за цел трајно да го поттикне враќањето и интеграцијата на Бугарите и лицата со бугарско потекло, како и на граѓани од трети земји кои имаат право на пристап до бугарскиот пазар на труд. Буџетот на програмата изнесува 26,5 милиони лева, а нејзината реализација ќе трае до 2028 година.
Програмата нуди различни форми на поддршка:
Таквиот практичен пристап претставува нов момент за бугарската администрација и испраќа важно порака: враќањето во татковината може да биде не само емоционална, туку и економски оправдана одлука.
Особено значајно е тоа што програмата ги опфаќа и Бугарите кои живеат надвор од Европската унија – група што најчесто се соочува со најтешки предизвици при враќањето. Тука спаѓаат нашите сонародници од Украина, Молдавија, Северна Македонија и Западен Балкан, кои имаат природна културна и јазична блискост со Бугарија. Тие се луѓе познати по своето трудољубие и патриотизам, но прашањето останува – дали државата може да им понуди реална перспектива и стабилни услови за живот?
Иако проектот носи позитивни очекувања, не може да се игнорираат и неговите слабости. За многумина оваа иницијатива доаѓа предоцна – речиси две децении по масовната емиграција што следеше по приклучувањето на Бугарија кон ЕУ. Земјата загуби драгоцени години, а денес плаќа висока цена преку хроничен недостиг на работна сила во многу сектори.
Дополнително, бавното административно работење и сложените процедури може да ги одвратат токму оние луѓе што Бугарија најмногу ги сака назад – образовани и квалификувани професионалци. Недостига и поширока државна стратегија: враќањето не е само прашање на финансиски поттик, туку и на инфраструктура, образование, здравствена грижа и безбедност. Во држава што сè уште се соочува со проблеми како поплави и недостаток на вода, овие прашања се од суштинско значење.
За да има реален ефект, неопходно е институциите да дејствуваат координирано и да обезбедат индивидуална поддршка за секој повратник – од пронаоѓање работа и сместување, до адаптација на семејството. Исто така, државата мора да воведе јасни механизми за признавање дипломи, професионални квалификации и потекло, со цел да се забрза интеграцијата на пазарот на труд.
„Избирам Бугарија“ е повеќе од административен проект – тоа е испит за зрелоста и решителноста на државата. Ако институциите покажат транспарентност и континуитет, оваа иницијатива може да стане симбол на нов почеток, кога Бугарија не само што престанува да губи луѓе, туку почнува повторно да ги добива назад.
Но ако остане само уште една добро звучна европска програма, нејзиниот ефект ќе биде краткотраен и симболичен.
Времето ќе покаже дали „Избирам Бугарија“ ќе биде навистина поворка на враќањето, или само уште едно добронамерно ветување.
Ненадминливи Понуди Дневно
4.8 (10276 рецензии)
Заштедете 152.00 ден