06 август 2025
• од Станча Јаќимовски
Бугарија се подготвува за едно од најзначајните економски поглавја – приклучување кон еврозоната. Според експерти од компанијата за меѓународни плаќања iBanFirst, оваа транзиција нема да донесе голем инфлаторен шок, туку ќе отвори врати за зголемена конкуренција, иновации и поинтегриран европски пазар.
Анализите покажуваат дека ефектот врз инфлацијата ќе биде минимален – околу 0,3 процентни поени, слично како во Словенија по нејзиното пристапување кон еврозоната. Тоа значи дека потрошувачите нема да почувствуваат значително зголемување на цените, а стабилноста ќе придонесе за предвидлива економска околина.
Со воведување на еврото, бугарскиот бизнис ќе биде ослободен од секојдневните трошоци за превалутација и од ризиците поврзани со курсот. Тоа ќе придонесе за пониски оперативни трошоци и подобра транспарентност, што го прави пазарот поатрактивен за странски инвеститори.
Особено малите и средните претпријатија ќе имаат корист од оваа промена, со можност за проширување на своето присуство на пазари како Германија, Италија, Бенелукс и Португалија. Отстранувањето на валутниот ризик ќе им даде поголема флексибилност и доверба да излезат надвор од границите.
Компаниите во Бугарија веќе се ориентираат кон производи со повисока технолошка сложеност, како хемикалии, машини, обработени горива и храна. Овој тренд укажува на постепено преминување од традиционалните индустрии кон иновативен и модерен економски модел.
Еврото дополнително ќе поттикне оваа трансформација, барајќи од бизнисите да вложат повеќе во ефективност, квалитет и иновации за да останат конкурентни на поширокиот европски пазар.
Според iBanFirst, членството во еврозоната ќе придонесе и за зголемување на кредитниот рејтинг, пониски каматни стапки, како и подобрен пристап до капитал – особено важен за малите и средните компании. Банкарскиот сектор ќе добие можност да пристапи до поволни инструменти на Европската централна банка, што ќе овозможи повеќе и поевтини заеми.
Искуството од Хрватска покажува дека туризмот од земјите членки на еврозоната се зголемил за 8% за само осум месеци по воведувањето на еврото. Сличен "ефект на Роуз" се очекува и во Бугарија – зголемена внатрешна трговија и туризам, особено кај малите фирми кои ќе ги почувствуваат придобивките од полесни трансакции и поголема доверба на европскиот пазар.
Заклучок: Влезот на Бугарија во еврозоната не е само формална промена на валутата – тоа е чекор напред кон подинамична, иновативна и конкурентна економија. Со минимален инфлаторен ризик и широки економски придобивки, оваа транзиција претставува можност која Бугарија умешно ја користи за да го зацврсти своето место во срцето на европскиот економски простор.