Талентите заминуваат: Бугарија им нуди бесплатни студии на македонските студенти со бугарски корени
Сè повеќе млади од Северна Македонија се одлучуваат за студии во странство, следејќи ги европските трендови и барајќи подобри можности за образование и кариера. Додека Словенија се наметнува како една од популарните дестинации — со над 1.600 македонски студенти запишани во 2024 година — вистинскиот шампион по број на запишани македонски студенти е Бугарија.
Причината? Македонските граѓани кои докажуваат бугарско потекло, според членот ПМС 103, добиваат право на бесплатни студии на бугарските универзитети. Тоа ја прави Бугарија особено привлечна: блиска по географија, со европски признати дипломи и поедноставена процедура за македонските студенти кои аплицираат. Секоја година, илјадници млади ја искористуваат оваа можност, а интересот само расте.
Професорите од домашните универзитети велат дека трендот на студирање во странство е дел од глобална појава. „Не се работи само за Македонија, овој тренд е силен и во другите помали држави. Младите сакаат да студираат надвор, да соберат искуство и дипломи кои ќе им ги отворат вратите на меѓународниот пазар“, вели Биљана Ристаќоска Ширговска од Факултетот за земјоделски науки и храна.
Иако има мали знаци на закрепнување на интересот за некои домашни факултети, бројките се далеку помали од оние од пред 20 или 30 години. Професорите предупредуваат дека без силна национална стратегија, младите ќе продолжат да заминуваат. „Ако индустријата и економијата се зајакнат, тоа ќе донесе повеќе интерес за домашните технички и инженерски факултети“, вели Александар Ѓерасимовски од Машинскиот факултет.
На саемите за кариера и образование, како оној неодамна одржан во Охрид, младите сè уште вагаат: дали да останат дома или да побараат шанса надвор. Но Бугарија, со понудата за бесплатни студии преку ПМС 103, е едноставно предолга сенка за домашните универзитети. „Јас магистрирав во Италија, се вратив и сега работам на факултетот. Се надевам дека со своето искуство придонесувам“, вели Дамјан Пециоски, асистент на Машинскиот факултет.