21 јули 2025
• од Станча Јаќимовски
Свети Прокопиј, роден во Ерусалим во доцниот III век, е еден од најславните маченици на Христовата Црква. Роден од христијански татко и незнабожна мајка, тој во младоста го носел името Неаниј. По смртта на таткото, мајката го воспитала во духот на римското многубоштво, далеку од верата во вистинскиот Бог.
Млад и храбар, Неаниј бил забележан од царот Диоклецијан, кој го зел кај себе и му доделил висока воена служба. Тогаш започнало суровото гонење на христијаните, а Неаниј добил задача да тргне со римска војска во Александрија и да ги уништи верните Христови следбеници.
Но, патот до Александрија станал пат на преображение. Во третата ноќна стража, земјата се затресла, а Господ му се јавил со силен глас: „Неаниј, каде одиш и на кого стануваш?“ Исплашен и збунет, Неаниј запрашал: „Кој си ти, Господи?“ И во тој миг се појавил светол крст во воздухот, од кого дојде гласот: „Јас сум Исус, распнатиот Син Божји. Со знакот што го виде победувај ги непријателите свои и мирот Мој ќе биде со тебе.“
Овој небесен настан го промени неговиот живот засекогаш. Наместо кон христијаните, Неаниј ја свртел војската против Агарјаните кои напаѓале на Ерусалим. Победоносен се вратил во својот роден град и ѝ соопштил на мајка си дека станал христијанин. Потоа, доброволно се откажал од војводскиот чин, симнувајќи го појасот и мечот, со зборовите дека отсега служи само на Царот Христос.
Следувале страшни мачења и затвор. Но и таму, Христос повторно му се јавил, го крстил и му го дал името Прокопиј. Во затворот, на неговиот прозорец се собрале дванаесет жени, кои му рекле: „И ние сме слугинки Христови.“ Поради својата вера, тие биле затворени заедно со него. Свети Прокопиј ги поучувал и ги подготвувал за мачеништво, а нивниот подвиг оставил длабок печат во црковната традиција – затоа и денес на брачното венчавање, покрај цар Константин и царицата Елена, се спомнува и името на Свети Прокопиј.
Видувајќи ги маки на храбрите жени, и неговата мајка поверувала во Христа. Така сите тринаесет – Прокопиј, неговата мајка и дванаесетте жени – беа погубени за Христовото име.
Пред својата смрт, Свети Прокопиј се помоли за целиот свет – за бедните, неволниците, вдовиците и за Светата Црква, да се прошири и да блеска до крајот на времето. Од небото му беше јавено дека молитвата му е примена. Радосен и исполнет со вера, тој ја положи главата под мечот и отиде кај својот Господ.
Свети Прокопиј пострада маченички во Кесарија Палестинска на 8 јули 303 година. Неговото име остана светол пример за преображение, вера и храброст во Христа.
Костова: Народот тоне во сиромаштија, ВМРО-ДПМНЕ со очајни економски резултати