македонија09 февруари 2025 Бранко Тричковски: Време е да се откажеме од митот за македонизмот
Познатиот македонски новинар Бранко Тричковски во еден свој фејсбук статус пред една година постави провокативна теза – македонизмот не постои, туку постои „мувизам“.
Тричковски ја доведува во прашање самата идеја за фиксни национални идентитети, тврдејќи дека не постојат ниту српство, ниту хрватство, ниту францускост, туку само индивидуи и општествени групи со сложени, повеќеслојни идентитети. Овој пристап се потпира на гледиштето на историчарката Дубравка Стојановиќ, која во своето дело Минатото доаѓа го критикува национализмот како фиктивен конструкт.
Според ова размислување, македонизмот е повеќе идеолошка замка – „илузија и лепак за лов на Македонците кои ќе прифатат да бидат муви“. Односно, наместо да се создаде динамичен, отворен и самосвесен национален идентитет, македонизмот како фиксен концепт може да служи како средство за манипулација.
Тричковски укажува дека Македонците не се еднодимензионална национална маса, туку луѓе со различни културни, историски и лични идентитети. Националното сеќавање, според него, често е политички диригирано и го спречува заборавот, што може да биде пречка за модернизација.
Оваа перспектива отвора важно прашање: дали националниот идентитет е природен и непроменлив или е резултат на политички и социјални околности? И што значи да се биде Македонец во современиот свет – прифаќање на една историска фикција или континуирано преиспитување на сопствениот идентитет?